Inishowen (Inis Eoghain meaning *the island of Eoghan*) is the most northerly peninsula in Ireland. It is surrounded by Lough Foyle to the east and Lough Swilly to the west while the Atlantic encircles Inishowen's northern shores. Lough Foyle and Lough Swilly are deep sea loughs and both have played pivotal roles in the history of Ireland. For seven centuries Inishowen was ruled by the O'Doherty family who had close alliances with the O'Donnells of West Donegal and the O'Neills of Tyrone. Buncrana is the largest town in Inishowen and is situated on Lough Swilly. Buncrana is the centre of the textile industry in Donegal and its nearby beaches are popular with visitors throughout the year. Carndonagh ia a busy market town. The Donagh High Cross, an 8th century Celtic Cross, is situated on the Ballyliffen road in Carndonagh. The Cross measures 11ft 6ins and is considered one of the best examples of low relief carving from the early medieval period in Ireland. On the east face of the cross there are several clerics and on the west face there is a female figure representing the virgin. There are two pillar stones on either side of the cross; one shows a bard playing a harp on one side and a warrior on is carved on the other side and the second pillar stone has a cleric with a bell carved on it. |
![]() Rainbows on the Foyle |
![]() Donagh High Cross © An Dúchas |
An miniú atá le Inis Eoghain nó 'Island of Eoghan' agus is é Inis Eoghain an leathinis is faide aduaidh in Éirinn. Tá Loch Feabhail mórthimpeall ón Oirthear agus Loch Suilí ón Iarthar. Chomh maith le seo ciorclaíonn an t-Áigean Atlantach cladaigh aduaidh Inis Eoghain. Locha mara móire is ea Loch Feabhail agus Loch Suilí agus tá páirt aontach tabhachtach acu i stáir na hÉireann. Le seacht n-aois rialaigh clann Uí Dhochartaigh Inis Eoghain agus bhí cairdeas clósailte acu le clann na Uí Dhomhnaill ó Iarthar Dhún na nGall agus fósta na Uí Neill ó Chondae Thír Eoghain. Bun Crannacha an baile mór is mó in Inis Eoghain agus is anseo atá an tionsclaíocht teicstílí is mó i nDún na nGall. Tá an baile mór seo suite ar Loch Suilí agus gheobhann siad cuid mhór cuairteoirí i rith na bliana. Is baile mór margaidh an Charn Domhnach. Tá an Chróis Ceilteach 8ú h-aoise 'The Donagh High Cross' suite ar an bhóthar go Baile Leifean congarach ag an Charn Domhnach. Tá an chróis seo 11 tróighe agus 6 horlaigh ar airde agus is ceann de na samplaí is fearr é de snoídóireacht rilíf íseal ón ám méanaoiseach in Éirinn. Ar oirthear na cróise tá cúpla pearsa eaglaise agus ar an taobh iarthara tá deilbh bean ag leiriú an Mhaighdean Beannaithe Muire. Tá dhá philéar déanta amach as cloch ag gach taobh den chróis. Taispeanann ceann amháin acu barda ag seinm ar chláirseach agus laoch ar an taobh eile. Ar an darna piléar tá pearsa eaglaise le clogín snóite air. |
Is ea baile mór pictiúrtha an Chluain Maine. Tá sé suite ar iarthar na leathinise. Tá tráithe álainn gainmheach i mBun an Phobail agus Cúil Dabhcha agus tabharfhann daoine cuairt ar na háiteacha seo gach lá den bhliain. Sliabh Sneacht (2018tr.) an sliabh is airde in Inis Eoghain. Ach ar ndóigh is aobhainn an radharc ó bharr Raghtin Mór (1647tr.). Amharcann an sliabh seo amach tharr an t-Aigean Atlantach. Ar bharr Sliabh Bulba (1621tr.), congarach ag baile Chluain Maine, tá cróis mhór tógtha le teacht le cheile an Eocairist (1932) a cheiliúradh. Grianán Aileach an leacht is ceiliúrach in Inis Eoghain agus tá sé suite ag bun na leathinise.© |
|